Gistermiddag ben ik met mijn goede vrienden Willem en Betty naar het NMM geweest. Het Nationaal Militair Museum. Nu denk je wellicht dat dit een verhaal wordt over oorlogen, bommen, kanonnen, geweren en wat er al niet meer uitgevonden is aan oorlogstuig. Natuurlijk hebben we gevechtsvliegtuigen gezien, bommenwerpers, luchtafweergeschut, tanks en allerlei militaire voertuigen, al dan niet op rupsbanden. En het is best boeiend om al die dingen eens van dichtbij te bekijken. Ik was bij voorbeeld verbaas hoe immens groot een Chinook helikopter van dichtbij is. Kijk maar eens op de foto en bedenk daarbij dat Willem die ernaast staat 1.97 meter lang is, niet bepaald een klein mannetje dus. Of om het eens in Willems eigen bewoordingen uit te druken: Een Chinook is 2,9 Willems hoog en 8,1 Willems lang. Ik vond het bovendien grappig hem ook als maatstaf in te zetten om te laten zien hoe minuscuul een Japanse tank uit de Tweede Wereldoorlog was.
Maar goed, het verhaal van vandaag gaat daar niet over. Het gaat over posters. Posters met propaganda voor het leger, de luchtmacht, de marine en zelfs deelname aan oorlog. Ja echt, er was een periode waarin men met posters opriep om deel te nemen aan de oorlog. Het museum heeft een meer dan aardige collectie van dergelijke posters tentoongesteld op een tijdlijn die loopt vanaf de Eerste Wereldoorlog tot aan heden. Ruim een eeuw dus. En het zijn heus niet alleen afbeeldingen met propaganda voor de krijgsmacht. Nee, er hangen uit elke periode ook posters waarop men ageert tegen oorlog, pleit voor vrede en zich uitspreekt tegen ons leger. Wat ik boeiend vond was dat er diverse politiek partijen waren die zich door publiekelijk aangeplakte posters uitspraken tegen alles wat met de krijgsmacht van doen had. Dat gebeurde al in de periode net na de Eerste Wereldoorlog, getuige een oproep van de SDAP, de Socialistische Democratische Arbeiders Partij van minister Troelstra.
En zo'n 50 jaar later deed de PSP het nog eens dunnetjes over. Ze brachten een poster uit die heel Nederland op zijn grondvesten deed schudden. Er stond een naakte vrouw op en de afbeelding liet niets aan de verbeelding over. Het enige jammere aan de opschudding was dat bijna niemand het had over de idealen die de SPS met de poster wilde uitdragen. Ik herinner me die poster nog goed: ik vond hem geweldig destijds. En toen ik hem gisteren terug zag vond ik het nog steeds een mooie foto en een krachtig beeld.
Er zijn overigens ook nog gewoon leuke posters te zien in de verzameling. Zoals die van de Fongers fietsenfabriek. En het is erg aardig om te zien hoe vormgeving en kleurgebruik veranderen in een eeuw tijd. De teksten en de afbeeldingen van rond de Tweede Wereldoorlog en de jaren '50 zijn nu ronduit knullig, terwijl ik die van de Eerste Wereldoorlog nog steeds hard en grimmig vind. Enfin, je moet misschien zelf eens een bezoekje aan het museum plannen. Er is zoveel te zien en te leren. Over de Nieuwe Waterlinie, oude uniformen, antieke wapens en nog veel meer. Gewoon eens doen, je zult misschien nog verbaasd zijn hoe leuk een middagje daar is.
